Çok eski tarihi geçmişi olan Ürgüp İlçesi, İç Anadolu Bölgesi’nde Nevşehir İl’inin doğusunda yer almaktadır. Kapadokya’da bir turizm odağı, doğal, tarihsel değerleriyle ve
gelişmiş alt yapısıyla hizmet üreten, ülke ölçeğinde önemli bir turizm merkezidir. Tarih boyunca Asiana, Ossiana, Başhisar, Ürgüp gibi adlar almıştır. Ürgüp Ossiana adıyla
Kapadokya’nın önemli merkezlerinden biriydi. Hristiyanlığın ilk yayılma dönemlerinde de önemini korudu. Ürgüp Lale Devri’ne kadar bir kadılar merkeziydi. Önce Niğde’ye sonra
Konya’ya bağlanmıştı. Muşkara Köyünü Nevşehir’e dönüştüren Damat İbrahim Paşa Ürgüplüleri de unutmadı; Kasabaya güzel mermer kitabeli 10 çeşme yaptırdı. Fakat Kadı artık
burada oturmayacak mahkemeler Nevşehir’e kurulacaktı. Bu durum Ürgüp’ün gerilemesine yol açtı. Böylece Kasaba Nevşehir yanında ikinci planda kaldı. Lale devri kapanınca köy
durumuna düştü. Ürgüp 1777-1787 yıllarında Niğde Sancağına bağlı bir kaza idi. Kurtuluş savaşı bitim günlerine yakın Yunanistan ile nüfus değişimi oldu. (2 Ekim 1924 Ürgüp
Rumlarının son gidiş günü) 1 Haziran 1933 Yılında Kayseri’nin İlçesi,1954 Yılında da Nevşehir’in İl olmasıyla Nevşehir’e Bağlandı. Ürgüp İlçe Merkezine bağlı tek kasaba
Ortahisar Kasabası olmak üzere 21 Köy Bulunmaktadır. Zengin Tarihi geçmişine ve Kültürel özelliklerine paralel olarak merkez ve köylerdeki konutlar genelde yöre taşları ile yapılmış,
çoğunda eski mimari özellikleri görmek mümkündür. Ürgüp İlçesi, Doğal Güzellikleri kültürel, mimari özellikleri ve dini geçmişi bakımından oldukça zengin bir yerleşim birimi
olmanın yanında önemli bir turizm eğlence ve konaklama merkezidir. Bu özelliklerinden dolayı İlçede yoğun bir nüfus ve ticari hareketlilik dikkati çekmektedir

TURİZM
Ürgüp’ün Kapadokya ve ülke turizminin geleceği içindeki önemi giderek artmaktadır. Türkiye ye gelen turların hemen hepsinin uğradığı, münferit gelişlerde de turistlerin yoğun
olarak ziyaret ettiği bu bölge iç turizm hareketlerinde de önemli bir yer tutmaktadır. Ürgüp’ü turizm açısından benzersiz bir duruma getiren husus, doğal güzellikleri, (Vadiler,
Peribacaları) Kültürel Mirası, (Eski konut dokuları, Tarihi eserler, Kiliseler) Dini geçmişi ve etnoğrafik özelliklerinin bir arada yoğrulmuş bulunmasıdır. Turizm, Ürgüp İlçesinin en
önemli ve hayati geçim kaynağıdır. Bu nedenle turizmin ilçe ekonomisinde yeri büyüktür.

KONUM
Nevşehir İlinin doğusunda yer alan Ürgüp’ün kuzeyinde Avanos İlçesi, batısında Nevşehir merkez İlçe, güneyinde Derinkuyu İlçesi ve doğusunda ise Kayseri İl’inin İncesu ve
Yeşilhisar İlçeleri yer alır. Denizden yüksekliği 1060 metre rakımlıdır. Nevşehir İl’imizin en büyük ilçesi konumundaki Ürgüp, aynı zamanda Kapadokya bölgesinin en önemli turizm
merkezidir.

NÜFUS
2024 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre ilçenin toplam nüfusu 26.874. Bu nüfus, yaz aylarında turizmin yoğunluğuna göre 50.000’e kadar çıkmaktadır.

ULAŞIM 
Ürgüp ilçe merkezi, Nevşehir – Kayseri devlet karayolu üzerindedir. Çevre yerleşimlere karayolu ulaşım ağı ile bağlıdır. Ürgüp’e 50 km uzaklıktaki Nevşehir - Tuzköy ile 80 km
uzaklıktaki Kayseri Havaalanları, Ürgüp’e hava ulaşımı sağlayabilmektedir

İklimi :Ürgüp'te kara iklimi hüküm sürer. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk geçer. Bulunduğu coğrafik yapısı sebebiyle Türkiye’yi etkileyen hava kütlelerinden yoğunluğu azalmış olarak etkilenmektedir.

Eğitim:İlçenin eğitim kültür durumu iyi düzeydedir. Okuma-Yazma oranı % 99’lara ulaşmıştır. Okul, bina ve derslik açısından herhangi bir sıkıntı çekilmemektedir. 2019/2020 eğitim ve öğretim yılında 33 okulda 294 derslikte 417 Öğretmen tarafından 5.508 Öğrenci eğitim görmektedir.18 ilkokul/ortaokul 26 genel ortaöğretim, 18'de mesleki ve teknik derslik başına öğrenci sayısıdır.

İlçemize Bağlı Mustafapaşa Köyünde kurulan Kapadokya Meslek Yüksek Okulu, Sivil Havacılık-Turizm İşletmeciliği-Turizm Rehberliği-Aşçılık-El Sanatları-Bilgisayar Programcılığı ve Şarap Üreticiliği gibi bölümlerinin yanı sıra Ürgüp Yerleşkesini de açarak Kapadokya Üniversitesi olarak eğitim hayatını sürdürmektedir.

İlçe Merkezinde Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesine bağlı, Ürgüp Erol Toksöz Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır. 

Halen Kapadokya Üniversitesi ve Erol Toksöz Meslek Yüksek Okulunda ortalama 5.000 öğrenci öğrenim görmektedir. İlçe merkezinde ilk kütüphane 1851 yılında hizmete açılmıştır. Halen Tahsinağa Halk Kütüphanesi adı altında hizmet veren bu kütüphane zengin kitaplığa sahip olup, bu kütüphaneye bağlı olarak kasaba ve köylerde de Kütüphane şubeleri mevcuttur.

Ekonomik Yapı :İlçenin en önemli gelir kaynağı turizmdir. Eşsiz doğal ve tarihi güzellikleriyle Kapadokya Bölgesi'nin gözbebeği olan Ürgüp'te turizmin yanı sıra bağcılık, hayvancılık faaliyetleri de azda olsa yapılmaktadır.

Coğrafi Yapı:Ürgüp, İç Anadolu bölgesinde Orta Kızılırmak havzasının en güney ucunda 38'24º-38'45º kuzey enlemleri ile 34'47º-35'08º doğu boylam koordinatları arasında olup, İlçe merkezi 38'-38º kuzey enlemi ile 34'54º doğu boylamı koordinatlıdır. 574 Km² yüz ölçümüne sahip olan ilçe merkezi ve köyleri engebeli bir arazi üzerine kurulmuştur. 

Doğusunda Kayseri merkez İncesu İlçesi, Batısında Nevşehir ili merkez ilçesi, Kuzeyinde Nevşehir ili Avanos ilçesi ve Güney batısında Nevşehir İli Derinkuyu ilçesi güney-güneydoğusunda Kayseri ili Yeşilhisar ilçesi ile çevrili bulunmaktadır.